Facebook-ჯგუფში „ანტი-მაიდანი“ ვრცელდება ვიდეო შემდეგი მტკიცებით: „აი ეს მოყვა მაიდანს უკრაინაში!!! ეკლესიებში პირდაპირ ეშმაკის ფორმიანები ქადაგენენ!!! მაგრამ საქართველოში ამას ვერ ეღირსებიან!!!“. რეალურად, ვიდეოში არა „ეშმაკის ფორმიანების ქადაგება“, არამედ უკრაინული ტრადიციული საშობაო წარმოდგენაა („ვერტეპი”) ნაჩვენები, რომელიც სათავეს მე-16 საუკუნიდან იღებს და ქრისტესშობასთან დაკავშირებული ბიბლიური სცენების გაცოცხლებას გულისხმობს. (არქივირებული ბმული).
მსგავსი ვიდეო რუსულენოვან სოციალურ ქსელშიც გავრცელდა. პოსტების აღწერაში წერია, რომ ვიდეო გადაღებულია უკრაინაში, ქალაქ დნეპრში, პოკროვის ტაძარში, რომელიც უკრაინის ბერძნული კათოლიკური ეკლესიის ნაწილია. გადამოწმების შედეგად დადგინდა, რომ ვიდეო ნამდვილად ამ ტაძარშია გადაღებული. (შედარებისთვის ფოტოები იხ. ქვემოთ)
პოკროვის ტაძარს Facebook-ზე გვერდი აქვს, სადაც ხშირად აზიარებენ YouTube-ზე განთავსებულ საეკლესიო მსახურების ამსახველ ვიდეოებს. აღნიშნული YouTube არხი ამ ტაძრის წინამძღოლს ვასილ კოლოდის ეკუთვნის. აღნიშნულ YouTube არხზე ხელმისაწვდომია ქართულენოვან და რუსულენოვან სოციალურ ქსელებში გავრცელებული ვიდეოც, რომელიც 2024 წლის 8 დეკემბერსაა ატვირთული. თუ პერსონაჟების განლაგებასა და ტაძრის ინტერიერს დავაკვირდებით, აღმოვაჩენთ, რომ Facebook-ანგარიშის მიერ გავრცელებული კადრები სწორედ ამ YouTube ვიდეოდან არის ამოჭრილი. (ფოტოები იხ. ქვემოთ) გავრცელებული მონაკვეთი მანიპულაციურადაა მოჭრილი და ვიდეოში მხოლოდ ეშმაკის პერსონაჟი ჩანს, რაც აღნიშნულ საშობაო წარმოდგენას მცდარ კონტექსტს უქმნის. რეალურად, ვიდეოს სრულ ვერსიაში ჩანან ბავშვები, რომლებიც წარმოდგენას დგამენ, ქალი ეშმაკის ფორმაში, თოვლის ბაბუა და ა.შ.
კადრი Facebook-ანგარიშის მიერ ატვირთული ვიდეოდან:
კადრი YouTube ვიდეოდან:
ტაძარში გამართული წარმოდგენა რეალურად უკრაინულ საშობაო და საახალწლო ტრადიციებს უკავშირდება.
ვერტეპი ტრადიციული თოჯინების წარმოდგენაა, რომელიც რელიგიურ თემებზეა დაფუძნებული და მჭიდროდაა დაკავშირებული საშობაო დღესასწაულთან. სახელი „вертеп“ ძველი სლავური სიტყვიდან „вьртьпъ“ არის წარმოშობილი, რომელიც „მღვიმეს“ ნიშნავს და იესო ქრისტეს დაბადების ადგილის სიმბოლოა. ვერტეპის ტრადიცია პოლონეთსა და უკრაინაში XVI–XVII საუკუნეებში წარმოიშვა და მალე მისი თეატრალური ფორმა აღმოსავლეთ ევროპასა და რუსეთში სასულიერო პირებისა და მოგზაური არტისტების წყალობით გავრცელდა. ეს იყო თოჯინების თეატრი, სადაც ქრისტეს ცხოვრების სცენები იყო ნაჩვენები.
წარსულში ვერტეპი სახალხო თოჯინების თეატრს აღნიშნავდა. შემდგომში კი გაჩნდა პერსონაჟებად გადაცმის და დღესასწაულებზე სახლიდან სახლში სიარულის ტრადიცია, რა დროსაც მასპინძლებს სიკეთესა და აყვავებას უსურვებდნენ. სიმღერებისა და კეთილი სურვილებისთვის ვერტეპის მონაწილეებს საშობაო სუფრით უმასპინძლდებოდნენ, ხოლო ბავშვებს ტკბილეულით.
ცოცხალი ვერტეპის მონაწილეები წინასწარ ამზადებენ თავიანთ წარმოდგენებს და ანაწილებენ როლებს. ვერტეპის შემადგენლობაში აუცილებლად შედიან: ვარსკვლავთმრიცხველი, ანგელოზი, მწყემსები, სამი მეფე, ებრაელი, ჰეროდე, ეშმაკი, სიკვდილი, კაზაკი, პრინცესა, და ა.შ. შეიძლება იყვნენ სხვა მონაწილეებიც, რომლებიც სცენარის მიხედვით არიან საჭირო. შეზღუდვები ვერტეპის მონაწილეთა რაოდენობაში ჩვეულებრივ არ არის.
საგულისხმოა, რომ აღნიშნულ YouTube გვერდზე ამ ტაძარში ჩატარებული წარმოდგენებისა და ვერტეპის სხვა ვიდეოებიც გვხვდება, მათ შორის, უახლესი 2024 წლის 25 და 26 დეკემბრით თარიღდება.
ამგვარად, გავრცელებულ ვიდეოში უკრაინის ბერძნულ-კათოლიკურ ტაძარში დადგმული ტრადიციული საშობაო წარმოდგენაა ნაჩვენები და არა ეშმაკის ფორმაში ჩაცმული ადამიანის ქადაგება.
